Weet je wat mensen heel vaak vragen? Hoe lang doe je nou over zo’n schilderij?
Ik sta dan altijd een beetje met mijn mond vol tanden….want als eerste denk ik dan: wordt nu de prijs omgerekend naar zoveel euro per uur….? Kan dat de vergelijking wel doorstaan met…bijvoorbeeld de uurprijs van de loodgieter of kom het meer in de buurt van een tandarts? En, o onzekerheid… Is het dat wel waard?
Maar meestal zie ik een oprecht geïnterresserd gezicht en hoewel het daaroor niet makkelijker wordt, dient zicht meteen de tweede gedachte aan: wanneer begint een schilderij eigenlijk?
Mag je de tijd meetellen dat je op het strand loopt en kijkt hoe lucht en water steeds van kleur veranderen? Of de tijd dat je schetsjes zit te maken en weer verscheurt…Het voorbereiden van het doek, het uitspoelen van de kwasten, het schoonmaken van de vloer als je het palet uit je handen laat vallen (valt altijd met de verf naar beneden toe).
Ik denk dat mensen meestal het moment bedoelen dat je daadwerkelijk de kwast in de verf doopt en de eerste streek zet. Dat is inderdaad een duidelijke startpunt, alleen gebeurt dat niet zonder datgene wat er allemaal aan vooraf gaat.
En dan komt nog het lastigste: Wanneer is een schilderij klaar?
Is dat het moment dat je het signeert? Vaak ben ik daarna nog dagen dingen aan het veranderen. Soms nog als ik na een paar weken foto’s ervan ga maken. Zie ik ineens dat het toch nog anders moet….
Een grappige ervaring vind ik, als ik aan de telefoon zit, helemaal met mijn gedachten bij het gesprek. En dan toch registreren mijn ogen kennelijk het schilderij. Want plotseling wordt ik me dan bewust dat ik een verkeerde lijn zie of een een raar vlekje of iets dergelijks.
Een duidelijk eindpunt zou moeten zijn dat het schilderij de deur uitgaat, maar daar zijn anecdotes van bekend. Rob van Doeselaar verhaalt in zijn Clementlezing dat Bonnard met een palet en kwast onder zijn jas, stiekem nog iets probeert te veranderen aan werk dat al in een museum hangt….
Van Doeselaar heeft overigens een verhaal dat zeker de moeite waard is, over de vraag waar ik mee begon. Zie http://www.robvandoeselaar.nl/clementlezing